Świętujemy Stulecie Przyjaciół Sulejówka!
Sto lat temu, w 1925 roku z inicjatywy Jędrzeja Moraczewskiego powstało Stowarzyszenie Przyjaciół Sulejówka. Chociaż jego działalność przerwała II wojna światowa, to przez 14 lat działacze Stowarzyszenia zdążyli zrobić wiele dla rozwoju Sulejówka. W 2025 roku chcemy przypomnieć wszystkich tych, którzy byli zaangażowani w działalność tej organizacji świętując przez przez cały rok.
W styczniu, przy okazji 155 r. urodzin Jędrzeja Moraczewskiego opublikowaliśmy serię filmików z Trzemeszna, gdzie się urodził. Złożyliśmy też kwiaty pod jego pomnikiem w rodzinnym mieście.
Następnie podjęliśmy starania uzyskania tytułów Zasłużonego dla Miasta Sulejówek dla dwóch prezesów Stowarzyszenia: Mieczysława Tytusa Kowalskiego i Stanisława Śliwińskiego, którym Rada Miasta nadała pośmiertne tytuły tym dwóm zasłużonym działaczom w dniu 19 maja 2025 r. Ich rodzinom wręczone zostały wręczone kwiaty podczas Święta Miasta w dniu 13 czerwca 2025 r.
Oprócz tego zorganizowaliśmy dwa spacery historyczne po Sulejówku śladami Stowarzyszenia Przyjaciół Sulejówka, ponieważ do dziś stoją budynki, w których mieszkali członkowie SPS i w których odbywały się zebrania Zarządu. Podczas spaceru opowiadaliśmy o najbardziej aktywnych członkach Stowarzyszenia i ich domach.
W dniu 14 czerwca zaprosiliśmy też na spotkanie poświęcone Stowarzyszeniu do Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Spotkanie poprowadziła wiceprezes TPS – Beata Nessel-Łukasik, a prelekcję wygłosiła Jolanta Knap. Wydarzenie uświetnione zostało koncertem „Dla Ludwiga van Beethovena” w reżyserii Jolanty Knap.
Nasza coroczna impreza – Bieg Marszałka – również miała akcent poświęcony Stuleciu Przyjaciół Sulejówka. Pamiątkowe medale dla uczestników na rewersie miały odniesienie do obchodzonej przez nas rocznicy.
O SPS przypominaliśmy także w czasie „Sąsiedzkich spotkań z kulturą” organizowanych w ramach Festiwalu Zofiówka oraz podczas pierwszego Międzypokoleniowego Pikniku Senioralnego. Zaprezentowaliśmy wtedy zebranym nie tylko osiągnięcia SPS, ale także jego ideowego następcy czyli powstałego w latach 80. XX w. i działającego do dziś Towarzystwa Przyjaciół Sulejówka. Prezentacji TPS dokonał jego prezes Krzysztof Gruziński. Piknikowi i czerwcowemu spotkaniu w Muzeum towarzyszyła okolicznościowa wystawa prezentująca postacie działaczy SPS i ważne daty w jego historii przygotowana przez Justynę Sadowską.
Przed nami jeszcze konkurs literacki oraz inne wydarzenia, w tym kampania informacyjna nt. SPS w social meidach (FB). Obserwujcie nas!
Konkurs literacki “Sztafeta pokoleń – siła słowa, moc czynu”, czyli, jak dzisiaj definiujemy postawę i cele obywatela – społecznika? Kto jest naszym wzorem społecznika? Czekamy na Wasze prace zawierające około 500 słów (uczniowie szkół podstawowych, klasy 7-8), około 600 słów (uczniowie szkół średnich).
Teksty prześlijcie na adres mail TPS-u: kontakt@towarzystwoprzyjaciolsulejowka.pl
Termin: prace można nadsyłać do dnia 26 października 2025 roku, do godz. 23:59
5- osobowe jury ogłosi zwycięzców w kategorii szkół podstawowych i szkół średnich na uroczystości dnia 16 listopada 2025 w Saloniku Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Na zwycięzców czekają następujące nagrody:
1 miejsce uczeń i osoba dorosła – współautor/opiekun vouchery po 300zł na zakup książek w Księgarni Wrzenie Świata
2 miejsce uczeń i osoba dorosła – współautor/opiekun vouchery po 250zł na zakup książek w Księgarni Big Book Cafe
3 miejsce uczeń i osoba dorosła – współautor/opiekun vouchery po 200zł na zakup książek w Empiku
Osoby nagrodzone zaprezentują publiczności swoje tezy i przemyślenia w postaci 3-minutowych wystąpień podczas uroczystości rozdania nagród. Uroczystość rozdania nagród odbędzie się 16 listopada 2025 – w rocznicę śmierci Zofii Moraczewskiej w Saloniku Muzeum Józefa Piłsudskiego.
-
100 TPS regulamin konkursu
Dzisiejszy Sulejówek jest miastem, które powstało dzięki ideom i pracy społecznej wspaniałych, wyjątkowych mieszkańców. Ich nazwiska znajdziecie w swoich podręcznikach do historii, filmach dokumentalnych, filmach historycznych oraz na stronie internetowej TPS-u. Sulejówek dzięki ich inicjatywie i pracy społecznej przekształcił się w samodzielną gminę, z czasem miasto, które mogło, także dzięki nim, korzystać z osiągnięć cywilizacyjnych: techniki, szkolnictwa, urbanizacji. O tym mówią statut i sprawozdania z zebrań SPS-u, których zbiór znajdziecie w szkolnej bibliotece.
W jakim celu zorganizowano Stowarzyszenie Przyjaciół Sulejówka w 1925 roku?
Paragraf 1 Statutu SPS-u głosi, że „Celem rozwoju miejscowości Sulejówek pod względem ekonomicznym, kulturalnym i estetycznym zawiązuje się stowarzyszenie […]”. Stowarzyszenie Przyjaciół Sulejówka było organizacją powołaną „dla wzajemnej wymiany zdań”, wierzono zatem w moc dyskusji, dialogu i mądrości tego drugiego człowieka, którego należy wysłuchać dla korzyści własnej i ogółu. W Statucie określono cele, a wśród nich następujący: ”Urządzać dyskusje ze wszystkich gałęzi wiedzy”. Wierzono w moc dyskusji i wiedzy! My także uważamy, że dyskusja międzypokoleniowa i ta między rówieśnikami jest niezbędna dla dobra całej społeczności naszego miasta. Dlatego ogłaszamy konkurs i zapraszamy na uroczystość rozdania nagród, podczas której bohaterowie Waszych esejów zostaną zaprezentowani publiczności w postaci 3-minutowych wystąpień.
Warto pamiętać, że obie szkoły podstawowe: ta w Sulejówku, dzisiaj budynek przedszkola i ta w Miłośnie nr3, która jest starsza, otwarta w 1927 roku, zawdzięczają powstanie społecznikom. Józef Piłsudski w 1924 roku ofiarował na rzecz budowy szkoły nr 3 1000zł, Albrecht – właściciel restauracji „Ziemiańska” 2000zł. Jędrzej Moraczewski – współzałożyciel, a może i twórca SPS w dzienniku „Przedświt” z dnia 25 listopada 1929 roku opublikował artykuł pt „O budowie szkół w Polsce”, w którym przedstawił sposoby redukcji kosztów budowy szkół. Nikogo nie zdziwiła jego opinia, że najskuteczniejszym sposobem była praca społeczna i częściowe przejęcie zobowiązań finansowych przez społeczności lokalne. Życie kulturalne i oświatowe czyniły życie lepszym tak jak elektryfikacja.
„O dynamice stowarzyszenia decydują nie wszyscy jej członkowie, lecz tylko członkowie czynni” twierdził Aleksander Kamiński, którego znacie jako autora „Kamieni na szaniec”. „Tylko przywódca dbający o pozytywne stosunki w grupie i niezapominający o celach statutowych potrafi wykreować ruch społeczny zdolny do projektowania przyszłości”. Takimi postaciami byli niewątpliwie przedwojenni prezesi Stowarzyszenia: Mieczysław Kowalski, ksiądz pułkownik Ryszard Paszko oraz inż. Stanisław Śliwiński.
Czy w Stowarzyszeniu działały kobiety? Tak, i to te najważniejsze w II Rzeczypospolitej. Zofia Moraczewska od lat była znaną działaczką, od 1915 w Lidze Kobiet, od 1916 przewodniczyła tej organizacji. W roku 1919 została posłanką, była pierwszą kobietą przemawiającą w polskim parlamencie. Aleksandra Piłsudska była honorowym członkiem SPS-u od 1934 roku, Dyoskora Wojniskonis –która była osobą niezwykle oryginalną, interesującą się modą, została upoważniona do negocjacji umowy sprzedaży sieci energetycznej w Sulejówku.
Która z tych postaci wydaje się wam godna poznania? Którego społecznika z Sulejówka z okresu przedwojennego chcecie spopularyzować? Opowiedzcie o niej, o nim, o ich celach i działaniu. A także o swoich celach, sposobach i skutkach działania na rzecz wspólnoty szkolnej i miejskiej.
Materiały o członkach SPS do pobrania:
Aleksander Domański Aleksander Gosławski Leopold Gawłowski Jadwiga i Eugeniusz Hyb Eugeniusz Zdzisław Kamiński Józef Kamiński Mieczysław Kowalski Henryk Kruze Józef Kulka Cezary Łagiewski Aleksander Naumowicz Edward Odstrcil Ryszard Paszko Władysław Piaskiewicz Józef Rajchman Dobrosław Sieński Artur Spitzbarth Stanisław Śliwiński Leopold Słodkowski Dyoskora Wojnikonis Lista działaczy SPS
0 comments on “Stulecie Stowarzyszenia Przyjaciół Sulejówka”Add yours →